Partnerstwo Publiczno – Prawne (PPP)
Partnerstwo publiczno-prywatne (PPP) jest modelem współpracy gospodarczej cieszącym się rosnąca popularnością. W Polsce, gdzie realizacja zadań publicznych jest hamowana przez niedobór publicznych środków, zagadnienie jest szczególnie aktualne i warte uwagi. Zasady współpracy podmiotu publicznego i partnera prywatnego w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego określa ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym z dnia 19 grudnia 2008 r. Zgodnie z nią przedmiotem partnerstwa publiczno-prywatnego jest wspólna realizacja przedsięwzięcia oparta na podziale zadań i ryzyk, a celem współpracy partnera publicznego i prywatnego jest realizacja potrzeby publicznej oraz zapewnienie budowy, zarządzania, finansowania, utrzymywania infrastruktury służącej dostarczaniu określonej usługi zaspokajającej potrzebę publiczną.
Podmioty partnerstwa publiczno-prywatnego
Podmiot publiczny:
- jednostka sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych,
- inna osoba prawna, utworzona w szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym – nie mających charakteru przemysłowego ani handlowego, spełniająca warunki ustawy o PPP,
- związki podmiotów wymienionych powyżej
Najczęściej podmiotami publicznymi są organy administracji rządowej, jednostki samorządu terytorialnego, państwowe szkoły wyższe, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej. Partner prywatny:
- przedsiębiorca lub przedsiębiorca zagraniczny
Projekty najczęściej realizowane w ramach PPP
W ramach schematu PPP najczęściej realizowane są projektu w sektorze sportu i rekreacji. W następnej kolejności znajdują się projekty parkingowe, opieki zdrowotnej, drogowe, wodno-kanalizacyjne. Poprzez PPP realizowane są również projekty w sektorach infrastruktury publicznej, usług komunalnych, kultury i rewitalizacji. Praktyka gospodarcza pokazuje, że najczęściej okres trwania przedsięwzięcia realizowanego w ramach PPP wynosi od 20 do 30 lat, w zależności od sektora.
Korzyści PPP
PPP jest formą współpracy, która przewiduje możliwość odnoszenia korzyści przez obydwie strony, wynikających bezpośrednio z celów, które partnerzy chcą osiągnąć poprzez realizację projektu. Podstawowym celem podmiotu publicznego jest zaspokojenie potrzeby publicznej z zachowaniem odpowiedniej jakości usług i korzystnych warunków finansowych. Celem partnera prywatnego jest maksymalizacja stopy zwrotu z inwestycji. Podstawowym celem PPP jest zatem opracowanie modelu współpracy, który zapewni korzyści obydwu stronom kontraktu i wysoką ogólną efektywność projektu. Korzyści PPP w stosunku do tradycyjnego modelu współpracy:
- zaangażowanie zasobów sektora prywatnego do realizacji zadań publicznych,
- doświadczenie sektora prywatnego w realizacji inwestycji rzeczowych,
- podział ryzyk związanych z projektem,
- wysoka jakość świadczonych usług, zabezpieczona zawartą umową PPP,
- efekt synergii.
Przebieg procesu PPP:
- Identyfikacja potrzeb i metod realizacji
- Określenie potrzeby publicznej:
- analiza stanu obecnego i pożądanego stanu docelowego
- opis usługi, jako narzędzia realizacji potrzeby publicznej
- Wstępna analiza warunków zewnętrznych w celu określenia możliwości inwestycyjnych budżetu publicznego w kontekście średnio- i długoterminowych planów finansowych:
- analiza całości kosztów i przychodów, które powstaną w ramach projektu.
- Określenie ostatecznych celów projektu oraz założeń do ich wykonania jako punkt wyjścia do opracowania wstępnej koncepcji realizacji inwestycji.
- Przeprowadzenie identyfikacji możliwości metod realizacji projektu:
- opracowanie i analiza wielu opcji realizacji projektu z udziałem ekspertów technicznych, finansowych, prawnych,
- analiza wariantowa oraz wybór metody najbardziej efektywnej.
- Test zasadności i możliwości PPP – analiza czy założone cele mogą/muszą być realizowane w formie PPP (analiza prawna, finansowa):
- analiza ram prawnych,
- wartość i zakres projektu,
- identyfikacja i analiza ryzyka,
- zainteresowanie rynku (analiza rynku).
- Określenie potrzeby publicznej:
- Opracowanie koncepcji
- Organizacja projektu i wstępne określenie produktu końcowego:
- analiza prawna,
- analiza ryzyk,
- testowanie rynku (market sounding) – czy jest zainteresowanie ze strony partnerów prywatnych,
- analiza ekonomicznej efektywności (NPV), ekonomiczne porównywanie wariantów, w tym z modelem tradycyjnym.
- organizacja projektu od strony technicznej.
- Opracowanie modelu PPP.
- Organizacja projektu i wstępne określenie produktu końcowego:
- Przetarg i wybór partnera
- Przygotowanie procedury przetargowej i ogłoszenia o przetargu:
- przedmiot umowy i okres jej obowiązywania,
- zakres usług,
- sposób wynagradzania,
- podział ryzyk.
- Procedura przetargowa:
- kwalifikacja wstępna,
- przetarg,
- negocjacje.
- Końcowa analiza opłacalności PPP:
- analiza wybranej oferty oraz porównanie z wariantem tradycyjnym,
- analiza jakościowa kosztów i korzyści (wskaźnik Value for Money)
- Przygotowanie procedury przetargowej i ogłoszenia o przetargu:
- Realizacja i kontrola umowy
Lp. | Przebieg procesu PPP | Rola firmy doradczej |
---|---|---|
Faza 1: Identyfikacja potrzeb i metod realizacji | ||
1 | Określenie potrzeby publicznej oraz potrzeb inwestycyjnych. | Wskazanie podmiotom publicznym możliwości zaspokojenia potrzeb publicznych w ramach PPP, bieżące doradztwo ekonomiczno-finansowe, prawne. |
2 | Wstępna analiza warunków zewnętrznych. | Sporządzenie wstępnego studium wykonalności (pre-feasibility study) projektu. |
3 | Określenie ostatecznych celów projektu oraz założeń do ich wykonania. | Bieżące doradztwo ekonomiczno-finansowe, prawne. |
4 | Identyfikacja możliwości metod realizacji projektu oraz test zasadności i możliwości PPP. | Analiza wariantowa metod realizacji inwestycji |
5 | Test zasadności i możliwości PPP. | Analiza prawna, identyfikacja i analiza ryzyk, analiza rynku. |
Faza 2: Opracowanie koncepcji | ||
6 | Organizacja projektu i wstępne określenie produktu końcowego. | Sporządzenie studium wykonalności projektu (Feasibility study), bieżące doradztwo ekonomiczno-finansowe, prawne. |
7 | Opracowanie modelu PPP Opracowanie modelu PPP | |
Faza 3: Przetarg i wybór partnera | ||
8 | Przygotowanie procedury przetargowej i ogłoszenia o przetargu | Bieżące doradztwo ekonomiczno-finansowe, prawne. |
9 | Przeprowadzenie procedury przetargowej. | Bieżące doradztwo ekonomiczno-finansowe, prawne. |
10 | Końcowa analiza opłacalności PPP | Sporządzenie biznesplanu inwestycji |
Faza 4: Realizacja i kontrola umowy |
Świadczymy kompleksowe usługi doradcze z zakresu PPP na każdym etapie realizacji projektu zarówno dla podmiotów publicznych, jak i partnerów prywatnych.